"Osiemdziesiątka"

„Panie Listonoszu” - wołam z drugiego piętra - „Panie Listonoszu” - bo ten skurczybyk chce wypisywać awizo i zmykać dalej. Jednak udało mi się złapać jego uwagę i zmusić do poczekania tą dodatkową minutę. Ubrałem więc szybko kapcie i po dopiero co mytej podłodze poleciałem odebrać polecony. Teraz, czyli pół godziny po tym, leżą obok mnie trzy książeczki z Diademu Gór Polski wydawanej przez Wrocławski oddział PTTK. Odznaka ta to taka Korona Gór Polski, tylko na sterydach, czyli parę najwyższych gór każdego pasma. Razem osiemdziesiąt.

~06.09.2019

To był mój wpis z pamiętnika ponad rok temu. Teraz jak jesteśmy z rodzicami w trakcie odwiedzania gór, które należą do tego diademu, a ja zacząłem prowadzić bloga, to postanowiłem akcję troszkę przybliżyć. 

 

Książeczki do "Diademu Polskich Gór", w ten sam dzień co do nas przyszły (2019)

Jak wspomniałem w cytacie na samym początku „Diadem Gór Polski” to odznaka wydawana przez Wrocławski oddział PTTK. Można zakupić książeczki, w których gromadzi się pieczątki czy inne pamiątki z wycieczek (ja dorzucam zdjęcia tam gdzie nie ma pieczątek). Można się w nie zaopatrzyć dość tanio, choć nie wiem czy to jest wymóg, bo liczą się też zdobyte góry przed świadomym rozpoczęciem wyzwania. Diadem kosztował nas tylko 26zł (książeczki 6zł x 3 oraz przesyłka 8zł). Pewnie sama odznaka po zdobyciu też będzie nas ileś kosztować, ale tym się będziemy martwić jak w końcu zdobędziemy order. Zatem polecam jednak się zaopatrzyć, bo to też będzie później niezła pamiątka.

Wyzwanie natomiast jest takie, że mamy do zdobycia osiemdziesiąt konkretnych gór we wszystkich pasmach górskich w Polsce. W Karpatach mamy czterdzieści sześć, w Sudetach trzydzieści trzy, no i jedna w Górach Świętokrzyskich. Idea tej listy jest taka, by w niej znalazły się nie tylko najwyższe szczyty każdego pasma górskiego w Polsce. Twórcy poszli krok dalej i wyodrębnili też góry z największą liczbą metrów n.p.m. w każdym z mikroregionów starszego (jest jeszcze nowszy z 2019) podziału Polski wg Kondrackiego. To wg mnie kompleksowo pokrywa szczyty w naszym kraju zachęcając do zwiedzania. Na samym dolę strony pozostawię tabelę z wierzchołkami i odnośnikami do postów.

 

Widok z Lubonia Wielkiego na Beskid Wyspowy, w tym na Szczebel, Lubogoszcz i Ćwilin (2020)

Czemu w ogóle to zdobywamy? Mogę powiedzieć, że pierwszym powodem jest taki, że zdobyliśmy to co wcześniej nas motywowało, czyli „GOT PTTK w stopniu małej złotej”, ale o tym później. W góry oczywiście nie chodzimy po to by zdobywać jakiekolwiek odznaki, bo to mija się z celem. Te widoki magnetyzują i klimat uspokaja, a aura czasem pomaga rozmyślać nad wszystkim i to dzieje się bez świadomości, że zdobywa się jakiś fizyczny mało znaczący kawałek blachy. Lubimy jednak posiadać jakieś pamiątki, rzeczy w które możemy zakląć wspomnienia i nasze wrażenia. Ja robię gargantuiczne ilości zdjęć, od niedawna prowadzę tego bloga, ale właśnie przy okazji też mamy te odznaki.

Są ludzie, dla których niejasne „poetyckie rozmyślanie w górach” całkowicie nie bawi. Nudzi ich parogodzinny spacer z tymi samymi ludźmi, gdzie połowę trasy się milczy, a drugą połowę rozmawia. Nie używa się elektroniki, no chyba że do mapy i nawigacji. To nie jest nasza sytuacja, ale dla takich osób w sumie w głównej mierze powstała całą plejada różnorodnych odznak górskich. Namacalne osiągnięcie jak w jakieś grze komputerowej, którym można się pochwalić, albo na myśl którego można się uśmiechnąć, że jednak „coś z tego chodzenia jest”. 

 

Widok na Beskid Żywiecki z Koskowej Góry w Beskidzie Makowskim (2020)

Troszkę przyziemne cele i motywacje, ale hej jeżeli komuś pomagają, to czemu nie. Może odkryją oni w górach coś więcej dla siebie. Dla nas odznaki wskazują pewien azymut, w który można podążać. Motywują do zwiedzania różnych gór i pasm, w których jeszcze nie byliśmy, albo byliśmy dawno. Dla mnie to też są takie totemy pamięci, bo w końcu też jest to jakieś osiągnięcie, a tej blaszce zamknięte są tysiące kilometrów, dnie podróży, tematy do rozmów i gigabajty pięknych panoram. Tych niezapisanych cyfrowo też.

Wracając do „Diademu…” to oczywiście jest wiele alternatywnych list. Zanim natrafiłem na tą co nam się spodobała to parę innych też widziałem. Np odznaki wszystkich schronisk, czy stawów Tatrzańskich, albo wszystkich dwutysięczników (tych nieszlakowanych też), narciarskie, rowerowe, regionalne. Widzieliśmy też wiele różnych „koron” (co w obecnej sytuacji pandemicznej jest nieoczekiwanym żartem, ale przeszukiwałem to w 2019 roku). 

 

Mgła nas zaskoczyła i oprócz paru klimatycznych fotek jak ta, to z Babiej Góry nie mam żadnej panoramy zrobionej. Na pewno to nadrobię kiedyś. (2020)

Jedna to była „Korona Gór Polskich”, czyli odznaka stworzona przez prywatny klub. Tam jest do zdobycia dwadzieścia parę gór, każda najwyższa w paśmie. W sumie jest to dość słynny cel i całkiem niezła alternatywa, bo te góry mają pewien sens, choć niektóre wywołują dyskusje akademickie o wysokość i przynależność do grup górskich. Nie zdecydowaliśmy się na tą odznakę jednak, bo nie chcieliśmy się wiązać z żadnym klubem, bo by zacząć zdobywać KGP to trzeba się zapisać właśnie do klubu zdobywców, nabyć książeczkę i dopiero wtedy można iść w las. Wszystkie uprzednio odwiedzone szczyty się nie liczą. Więc nam przepadły by chociaż Rysy. Może w odległej przyszłości zdecyduję się na jakieś wyzwanie w stylu „Korona w miesiąc”, albo coś takiego, ale to troszkę wody w Wiśle upłynie.

Podobnie znaleźliśmy kolejny klub, który tak zaszalał, że dla każdego pasma zrobił koronę (choć niektóre te korony wyglądają komicznie) a za każdą odznakę (często w czterech stopniach) trzeba płacić 17zł. Czyli wyszło nam jakieś około 1500zł za jedną osobę. Rozsądnie się więc z tego wycofaliśmy. W szczególności, że wiele z tych „medali” na najwyższym stopniu można było zdobyć w tydzień. Podczas wycieczki przechodzisz na przykład cztery góry z listy, nawet nie mając o tym pojęcia.

 

Widok na okolice Myślenic (jak dobrze się orientuję to wieś Bysina) podczas długiego spaceru na Babicę w Beskidzie Makowskim (2020)

Moim pomysłem na takie alternatywy jest plik w Excelu, w którym wszystkie te korony i inne osiągnięcia (czyli np. listy schronisk i wież widokowych też) mam zgromadzone. Co jakiś czas sprawdzam czy się było tu i tam i się uzupełnia komórki. W końcu dla nas to jest nic więcej nad dodatkowy pomysł gdzie można się jeszcze wybrać. Nawet mając do zdobycia osiemdziesiąt gór, co na blogu mogliście zauważyć, byliśmy tu i tam co do tej listy nie należy, a nas zaciekawiło.

Będąc w temacie odznak, to wczoraj zadzwoniła w końcu do nas kobieta z Rabczańskiego oddziału PTTK, że w końcu sprawdzili nasze książeczki i wszyscy zdobyliśmy po małej złotej. We wtorek tylko należy je odebrać (wtedy też się umówiłem z kolegą na spotkanie w Rabce) i zapłacić parę złotych za odznakę. Teraz będziemy mierzyć na duże odznaki. Nie będzie to kolidować z diademem, bo duże odznaki to wycieczki wielodniowe (+ ileś punktów w danych grupach górskich), a diadem to ściśle zdobycie odpowiednich gór. Na szczęście te co już zdobyliśmy będą się liczyć do diademu.

~06.09.2019

 

Nasze odznaki: popularną, małą brązową i małą srebrną zdobyliśmy jeszcze z moimi siostrami. Te dwa po lewej to moje "Siedmiomilowe Buty" odznaka dla dzieci w górach, teraz zastąpiła je trójstopniowa odznaka "W góry".

Tak jak już wspomniałem, nie zaczęli byśmy zdobywać "Diademu..." gdyby nie to, że właśnie skończyliśmy z inną odznaką. Wspomniana "Mała Złota" to czwarty stopień "Górskiej Odznaki Turystycznej", też pod egidą PTTK, ale to już nie odział Wrocławski, a ogólnopolskie. W skrócie GOT to jest inicjatywa, której celem jest zachęcenie ludzi by chodzili po górach. Patrząc się obecnie na tłumy to całkiem im się to udało. Historia tej odznaki sięga czasów międzywojennych, a mianowicie 1935 roku. Jednak od tamtego czasu wiele razy poddawana była modyfikacjom.

Jak w ogóle wygląda zdobywanie tej serii metalowych przypinek? No, są one podzielone na parę kategorii: popularna, małe, duże i "za wytrwałość". Popularna i "za wytrwałość" są jedno-stopniowe. Małe i duże mają po trzy stopnie: brązowa, srebrna i złota. Zdobywane są w tej kolejności. Zapisy odnośnie tego co trzeba zrobić, by osiągnąć odznakę "za wytrwałość" są dla mnie troszkę niejasne, więc je ominę (jedyne co wiem, że raczej nigdy jej nie zdobędę, bo prędzej będę zwiedzał Alpy i Pireneje, niż będę szlifował "wytrwałość" w polskich górach, które już zdobędę). 

 

Widok na Tatry z Koliby na Łapsowej podczas naszej wycieczki na Turbacz w Gorcach (2019)

Popularna i małe odznaki osiągane są poprzez chodzenie po górach (niespodzianka), trasami szlakowanymi. Za szlaki te liczone są punkty GOT, które obecnie dla nas są bardzo dobrą metryką trudności trasy (15p - spacerek, 20p - łatwa wycieczka, 25p - normalna wycieczka, 30p - troszkę się zmęczymy, 35p - no będzie ciężko, ale do przejścia, 40p - nigdy nie przeszliśmy takiej wycieczki, ale jest to wycieczka dla osób mających bliżej do sportu amatorskiego niż dla nas). Jak się liczy punkty? Ogólnie to jest jeden punkt za każdy kilometr, oraz punkt za sto metrów przewyższenia. Tyle. No i oczywiście taką trasę można liczyć sobie tylko raz w jednym kierunku i raz w drugim. Po tym trzeba czekać na następną odznakę, by można było sobie znów wliczyć trasę, którą się przeszło.

Progi punktowe są takie:

popularna - 60p ( - takie trzy wycieczki)

mała brązowa - 120p (- pięć/sześć wycieczek)

mała srebrna - 360p

mała złota - 720p

Dla osób niepełnosprawnych progi są troszkę niższe.

Każdą odznakę można zdobywać tylko raz na rok, z jednym wyjątkiem. Nam to zajęło znacznie dłużej, bo popularną w 2002, małą brązową 2003, srebrną 2010, a złotą w 2019. Choć w tym roku licząc punkty przy archiwizowaniu wycieczek, to zdobyliśmy tyle punktów, że zdobylibyśmy znów wszystkie trzy pierwsze odznaki od nowa. Więc jak ktoś chce, to w ciągu trzech lat może mieć z tym spokój.

Duże odznaki, polecają na wycieczkach wielodniowych. Jak tak sobie czytam, to są nawet prostsze niż małe, bo polegają na dwóch wycieczkach wielodniowych (można rozdzielić sobie taką wycieczkę na dwie czterodniowe raty) w różnych zbiorach pasm górskich. Są zaznaczone miejsca początkowo/końcowe oraz punkty pośrednie. Odsyłam do strony z regulaminem, gdzie link możecie znaleźć niżej.

W naszym przypadku duże odznaki, to będzie zabawa w logistykę. Nigdy w górach nie byliśmy paru dni. Zawsze to były wycieczki jednodniowe, nawet jeżeli następowały dzień po dniu. Zobaczymy, mamy cały następny rok do zabrania się za to, oraz inne plany, które możemy zrealizować.

Poniżej obiecana tabela z górami z "Diademu Gór Polskich":

Diadem PTTK Wrocław (A.K.A. „Osiemdziesiątka”)
Lp.	Szczyt	Mikroregion	Mezoregion	Makroregion	Podprowincja	Zdobicie
Karpaty Zachodnie
1.	Wielka Czantoria (995 m.n.p.m.)	Pasmo Stożka i Czantorii	Beskid Śląski	Beskidy Zachodnie	Zewnętrzne Karpaty Zachodnie	7.08.2022
2.	Klimczok (1117 m.n.p.m.)	Pasmo Klimczoka				3.06.2021
3.	Skrzyczne (1257 m.n.p.m.)	Pasmo Baraniej Góry				22.08.2020
4.	Czupel (993 m.n.p.m.)	Pasmo Magurki Wilkowickiej	Beskid Mały			26.06.2022
5.	Łamana Skała (929 m.n.p.m.)	Grupa Łamanej Skały				27.06.2021
6.	Wielka Racza (1236 m.n.p.m.)	Grupa Wielkiej Raczy	Beskid Żywiecki			9.05.2021
7.	Pilsko (1542 m.n.p.m.)	Grupa Pilska i Romanki				13.08.2020
8.	Jałowiec (1111 m.n.p.m.)	Pasmo Jałowieckie				21.03.2021
9.	Babia Góra (1725 m.n.p.m.)	Pasmo Babiogórskie				14.06.2020
10.	Polica (1369 m.n.p.m.)	Pasmo Policy				10.05.2020
11.	Bukowiński Wierch (940 m.n.p.m.)	Pasmo Podhalańskie				16.06.2022
12.	Lasek (868 m.n.p.m.)	Pasma Laskowskie, Pewelskie i Żurawnicy	Beskid Makowski			28.03.2021
13.	Babica (728 m.n.p.m.)	Pasma Babicy, Barnasiówki i Chełmu				28.06.2020
14.	Koskowa Góra (867 m.n.p.m.)	Pasmo Koskowej Góry				7.06.2020
15.	Lubomir (904 m.n.p.m.)	Pasmo Lubomira i Łysiny				11.04.2021
16.	Luboń Wielki (1022 m.n.p.m.)		Beskid Wyspowy			6.06.2020
17.	Ćwilin (1072 m.n.p.m.)					26.07.2020
18.	Mogielica (1170 m.n.p.m.)					4.07.2021
19.	Modyń (1029 m.n.p.m.)					1.05.2021
20.	Jaworz (921 m.n.p.m.)	Pasmo Łososińskie				08.11.2020
21.	Turbacz (1310 m.n.p.m.)	Gniazdo Turbacza	Gorce			29.09.2019
22.	Lubań (1225 m.n.p.m.)	Pasmo Lubania				17.05.2020
23.	Radziejowa (1262 m.n.p.m.)	Pasmo Radziejowej	Beskid Sądecki			2.08.2020
24.	Jaworzyna Krynicka (1116 m.n.p.m.)	Pasmo Jaworzyny Krynickiej				06.06.2021
25.	Kraczonik (934 m.n.p.m.)	Góry Leluchowskie				5.04.2021
26.	Kozie Żebro (888 m.n.p.m.)	Góry Grybowskie	Beskid Niski
27.	Lackowa (997 m.n.p.m.)	Góry Hańczowskie
28.	Wątkowa (846 m.n.p.m.)	Pasma Magurskie				22.07.2023
29.	Baranie (754 m.n.p.m.)	Beskid Dukielski				23.07.2023
30.	Kamień (857 m.n.p.m.)	Pasmo Graniczne
31.	Tokarnia (778 m.n.p.m.)	Pasmo Bukowicy
32.	Żar (883 m.n.p.m.)	Pieniny Spiskie	Pieniny	Obniżenie Orawsko- -Podhalańskie	Centralne Karpaty Zachodnie	3.10.2021
33.	Trzy Korony (882 m.n.p.m.)	Pieniny Właściwe				12.06.2022
34.	Wysoka (1050 m.n.p.m.)	Małe Pieniny				26.09.2021
35.	Starobociański Wierch (2176 m.n.p.m.)		Tatry Zachodnie	Tatry {Łańcuch tatrzański}		5.09.2021
36.	Krzesanica (2122 m.n.p.m.)					23.07.2020
37.	Świnica (2301 m.n.p.m.)		Tatry Wschodnie			30.07.2020
38.	Rysy (2499 m.n.p.m.)					26.08.2022
Karpaty Wschodnie
39.	Słonny (pn.-zach. – 668 m.n.p.m.)	Góry Słonne	Góry Sanocko-Turczańskie	Beskidy Lesiste {Beskidy Wschodnie}	Zewnętrzne Karpaty Wschodnie
40.	Słonny (płd.-zach. 668 m.n.p.m.)
41.	Jaworniki (908 m.n.p.m.)	Żuków
42.	Trohaniec (939 m.n.p.m.)	Otryt	Bieszczady			12.09.2021
43.	Łopiennik (1069 m.n.p.m.)	Pasmo Łopiennika i Durnej				29.10.2022
44.	Wołosań (1071 m.n.p.m.)	Pasmo Wołosania i Chryszczatej				30.10.2022
45.	Wielka Rawka (1307 m.n.p.m.)	Pasmo Graniczne
46.	Tarnica (1346 m.n.p.m.)	Pasmo Połonin				11.09.2021
Masyw Czeski
47.	Wysoka Kopa (1126 m.n.p.m.)	Grzbiet Wysoki	Góry Izerskie	Sudety Zachodnie	Sudety
48.	Śnieżka (1602 m.n.p.m.)	Czarny Grzbiet	Karkonosze
49.	Skalny Stół (1282 m.n.p.m.)	Kowarski Grzbiet
50.	Łysocina (1188 m.n.p.m.)	Lasocki Grzbiet
51.	Okole (721 m.n.p.m.)	Grzbiet Północny	Góry Kaczawskie
52.	Maślak (720 m.n.p.m.)	Grzbiet Południowy
53.	Baraniec (723 m.n.p.m.)
54.	Skopiec (724 m.n.p.m.)
55.	Poręba (671 m.n.p.m.)	Grzbiet Wschodni
56.	Krzyżna Góra (654 m.n.p.m.)	Góry Sokole	Rudawy Janowickie
57.	Skalnik (945 m.n.p.m.)
58.	Trójgarb (778 m.n.p.m.)	Masyw Trójgarbu i Krąglaka	Góry Wałbrzyskie	Sudety Środkowe
59.	Chełmiec (851 m.n.p.m.)	Masyw Chełmca
60.	Borowa (853 m.n.p.m.)	Rybnicki Grzbiet
61.	Waligóra (936 m.n.p.m.)	Góry Suche	Góry Kamienne
62.	Lesista Wielka (851 m.n.p.m.)	Masyw Dzikowca i Lesistej Wielkiej
63.	Szeroka (842 m.n.p.m.)	Góry Krucze
64.	Jański Wierch (697 m.n.p.m.)		Góry Jastrzębie
65.	Róg (715 m.n.p.m.)	Zawory	Góry Stołowe
66.	Szczeliniec Wielki (919 m.n.p.m.)					05.05.2023
67.	Orlica (1084 m.n.p.m.)	Góry Orlickie	Góry Orlickie i Bystrzyckie
68.	Jagodna Płn. (980 m.n.p.m.)	Góry Bystrzyckie				03.05.2023
69.	Jagodna (977 m.n.p.m.)					03.05.2023
70.	Włodarz (811 m.n.p.m.)	Masyw Włodarza	Góry Sowie
71.	Wielka Sowa (1015 m.n.p.m.)
72.	Szeroka Góra (770 m.n.p.m.)	Grzbiet Wschodni	Góry Bardzkie			07.05.2023
73.	Kłodzka Góra (765 m.n.p.m.)					07.05.2023
74.	Kowadło (989 m.n.p.m.)	Góry Złote	Góry Złote i Bialskie	Sudety Wschodnie		30.04.2023
75.	Postawna (1117 m.n.p.m.)	Góry Bialskie				02.05.2023
76.	Suchoń (964 m.n.p.m.)	Krowiarki	Masyw Śnieżnika			29.04.2023
77.	Śnieżnik (1425 m.n.p.m.)					01.05.2023
78.	Biskupia Kopa (890 m.n.p.m.)	Masyw Biskupiej Kopy	Góry Opawskie
79.	Ślęża (718 m.n.p.m.)		Masyw Ślęży	Przedgórze Sudeckie
Wyżyny Polskie
80.	Łysica (612 m.n.p.m.)	Łysogóry	Góry Świętokrzyskie	Wyżyna Kielecka	Wyżyna Małopolska

* Daty pomalowane na biało to te które były po kupnie książeczki i są wpisane tam, ale nie są na blogu, niebieskie to linki do tekstów na blogu.

Miłego
Adiabat
31.10.2020
aktualizacja: 03.08.2023

Tutaj dodatkowe linki:

http://www.ktg.wroclaw.pl/diadem.php - Diadem Gór Polski, na stronie też są inne odznaki

https://kgp.info.pl/ - Korona Gór Polskich - strona klubu

https://www.koronygor.pl/ - lista koron górskich pojedyńczych pasm, jakby ktoś chciał zobaczyć

http://www.ktg.hg.pl/komisja-tg/got/regulamin_got_2016.html - regulamin GOT PTTK

http://www.ktg.hg.pl/komisja-tg/got/historia_got.html - historia odznaki GOT PTTK

http://www.pttkhts.hg.pl/odznaki/got.html - inne odznaki realizowane przez PTTK (w zakładkach)

https://www.planetagor.pl/Korony-gorskie/ - korony górskie polskie, zagraniczne i światowe